Energie voor Morgen

In een positieve creatieve vorm laten we de beweging zien die we als samenleving met elkaar maken naar de energie van de toekomst. In kleine stapjes laten we iedere keer zien waar ‘jij’ energie in steekt en hoe ‘wij’ ons inzetten voor een betrouwbare en betaalbare energievoorziening, nu en straks.

In Nederland wordt aardgas gewonnen op land en op zee. Tot 2050 blijft aardgas zorgen voor energiezekerheid in Nederland. Daarvoor is de offshore en onshore winning van aardgas van groot belang. Met de aanstaande sluiting van Europa’s grootste gasveld, het Groningen-veld in Slochteren, valt een aanzienlijk deel van onze gaswinning weg. Het kabinet heeft hiertoe besloten, omdat wij als samenleving de gevolgen van de gaswinning in Groningen niet langer maatschappelijk aanvaardbaar vinden.

De Nederlandse productie van aardgas neem dus af, maar de vraag naar gas blijft voorlopig nog licht toenemen. Daarom importeert Nederland steeds meer aardgas, vooral uit Noorwegen en Rusland. Ook importeren we gas in de vorm van Liquified Natural Gas (LNG), uit Noord-Amerika en het Midden-Oosten. Bij de gaswinning in Rusland en de VS lekken veel meer broeikasgassen (methaan) weg dan bij de Nederlandse gaswinnning. Ook kost het vervoer van LNG en het transport van Russisch gas naar ons land veel energie. Gas winnen uit eigen bodem scheelt dertig procent aan uitstoot van broeikasgassen. In de Ladder van 7 lees je meer hierover.

Nederlands aardgas heeft dus de voorkeur boven het importeren van buitenlands gas. De gaswinning uit de zogeheten kleine velden wordt daarmee nog belangrijker om te zorgen voor een betrouwbare en betaalbare energievoorziening in de komende decennia. We hebben in Nederland ongeveer 420 kleine gasvelden, het merendeel daarvan op zee. Momenteel zijn in totaal zo’n 250 gasvelden in gebruik, een deel is dus nog ongebruikt.

Om de productie van het Nederlands aardgas duurzamer te maken, werkt de sector aan  mogelijkheden om de CO2 uitstoot tijdens het proces te verminderen. Het gasplatform L8-P4 dat we in de televisiecommercial zien is van Wintershall. Het platform maakt deel uit van een industrie-brede studie naar de mogelijkheden om CO2 emissies te reduceren. Zo gebruikt het platform restgassen als brandstof, waardoor het energieverbruik efficiënter wordt en daarmee de CO2 uitstoot verminderd.

De olie- en gasindustrie is belangrijk voor onze werkgelegenheid: de sector zorgt alleen al in Nederland voor zo’n 16.500 banen. Daarbij gaat het om mensen op de productielocaties, onderzoekers en technisch ontwerpers, maar ook om banen bij de toeleveringsbedrijven, de havens en bijvoorbeeld in de bouw van installaties en offshore platforms. De kapitein van het schip in de televisiecommercial is in dienst van Vroon Offshore Services. Dit in Den Helder gevestigde familiebedrijf is een internationale rederij die een diverse vloot van ongeveer 140 diepzee- en offshore-schepen exploiteert en beheert waarmee zij onder meer de olie- en aardgassector ondersteunt.

Op de weg naar een duurzame energievoorziening in 2050 gaat het systeem veranderen. De aardgassector levert daarin een belangrijke bijdrage. We weten dat we nog een aantal decennia aardgas nodig hebben omdat er voor sommige toepassingen (nog) geen duurzaam alternatief in voldoende mate voorhanden is.

Tegelijk is aardgas straks niet meer vanzelfsprekend de beste optie. Daarom zetten we onze kennis en infrastructuur in voor nieuwe toepassingen zoals de productie en transport van waterstof.

Hernieuwbare energievormen vullen in de toekomst de energievoorziening in. Energie komt dan uit bijvoorbeeld zon, wind, water. Ook hernieuwbaar gas krijgt een belangrijke rol.  Groen gas maken we met behulp van biogas, dat door vergisting (bio) of vergassing kan worden gemaakt uit onder meer slib, afval van stortplaatsen, tuinafval, resten groente en fruit, en dierlijke restproducten zoals koeienmest. Door biogas te zuiveren maken we er groen gas van en kan het voor dezelfde toepassingen worden gebruikt als aardgas.

Waterstof is een gas dat wordt gemaakt kan worden met water en groene stroom of uit aardgas. Bij gebruik van water en groene stroom komt er bij verbranding van waterstof geen CO₂ vrij, maar water. Dat is natuurlijk goed voor het klimaat! Zolang er nog niet voldoende groene stroom voorradig is, kan waterstof ook uit aardgas worden gemaakt. De CO2 wordt dan afgevangen en in lege gasvelden onder de Noordzee opgeslagen. Op die manier kunnen we nu al CO2 emissies reduceren terwijl energie uit wind en zon het in toenemende mate gaat overnemen van aardgas. De verwachtingen van waterstof zijn hoog. Het wordt gezien als grondstof voor kunstmest, hoge temperatuur industrie, zwaar vervoer, en wellicht nog veel meer.

Daarnaast kun je waterstof, met beperkte aanpassingen, door de bestaande gasleidingen vervoeren. Zo kunnen we in Nederland efficiënt omgaan met de waardevolle gasinfrastructuur die aanwezig is.

Nederland bezit een uitgebreide infrastructuur voor aardgas. Deze kan nog steeds van waarde zijn op onze weg naar een toekomstig duurzaam energiesysteem. De aardgassector zet zich in voor het nieuwe energiesysteem van overmorgen, bijvoorbeeld met waterstof pilots, elektrificatie van gasplatforms, geothermie projecten, groen gas productie en CO2 opslag.

Zo kan een aantal platforms mogelijk in het nieuwe energiesysteem fungeren als een soort hub om de windenergie van offshore windparken op zee om te zetten in waterstof om het vervolgens via de bestaande leidingen in gasvorm naar de wal te brengen. Dat is aanzienlijk goedkoper dan het aanleggen van een compleet nieuwe infrastructuur.

Het is wel belangrijk dat we dan hernieuwbare elektriciteit gebruiken om het platform te laten draaien. Nu nog gebruiken we ongeveer 10% van het aardgas dat het platform wint, om energie voor het platform zelf te maken.  Door energie te gebruiken van nabije windparken op zee kunnen we het gebruik van de infrastructuur duurzaam maken. Het elektrificeren van de tien grootste platforms op de Noordzee zorgt voor een jaarlijkse reductie van 0,5 tot 1 miljoen ton CO₂ emissies.

Olie- en aardgasbedrijven onderzoeken momenteel de mogelijkheden hiervoor. Een mooi voorbeeld is de PosHYdon pilot. Neptune Energy, TNO en EBN onderzoeken hier de mogelijkheden van offshore waterstofproductie op een geëlektrificeerd platform voor de kust van Scheveningen.

Er staat bij de Tweede Kamer verkiezingen van 2021 nogal wat op het spel. Het is hét moment waarop wij samen de koers van ons land bepalen. Met één van de punten op de agenda hebben we allemaal te maken: de energietransitie. We weten dat het anders moet en gebruiken met elkaar steeds minder fossiele brandstoffen om over dertig jaar CO₂-neutraal te zijn. Maar we weten ook dat we voorlopig nog niet helemaal zonder kunnen.

Daarom werken wij als aardgassector actief mee aan duurzame oplossingen. Vandaag halen wij het aardgas voor onze energie en warmte uit de ruim 200 kleine Nederlandse velden. Zo houden we de productie en levering in eigen hand, want buitenlands gas importeren is minder duurzaam. En we zetten al onze kennis in om morgen onze bestaande infrastructuur geschikt te maken voor de duurzame energiebronnen van overmorgen, zoals groen gas en waterstof.

Wie er de komende jaren ook gaan regeren, wij werken vandaag al aan onze #energievoormorgen